Jak się przygotować do bycia rodzicem?

 

Przygotowując się do narodzin dziecka najczęściej skupiamy się na tym, by nauczyć się opieki nad niemowlęciem, uporządkować sprawy zdrowotne, finansowe czy urządzić pokój dziecięcy. Warto pamiętać jednak, że do nowej roli, jako przyszli rodzice przygotowujemy się także psychicznie – jako mama, tata i jako para.

Okres oczekiwania na pojawienie się dziecka a także etap opieki nad niemowlęciem może być piękny, ale także wymagający pod kątem emocjonalnym – przynajmniej dla niektórych osób. Jeśli chcesz z kimś porozmawiać o swoim samopoczuciu, możesz skontaktować się jednym ze specjalistów Ośrodka Psychoterapii i Pomocy Psychologicznej Pomarańczowe Ja w Poznaniu. 

Dziecko przynosi zmiany

Pojawienie się dziecka przynosi do życia rodziców wiele zmian. Nie chodzi tylko o konieczność przeorganizowania pracy i codziennych zajęć, czy wstawanie w środku nocy do płaczącego malucha. Stając się rodzicami, podejmujemy się nowych ról - to z kolei ma potencjał, aby zmieniać wiele obszarów naszego świata - sposób wchodzenia w relacje z innymi ludźmi, relacje z rodziną pochodzenia a co najważniejsze – sposób, w jaki myślimy o sobie samych oraz relację z małżonkiem lub partnerem (jeżeli jesteśmy w związku).  

Gdy w parze pojawia się dziecko, emocje i dynamika relacji między partnerami mogą transformować w reakcji na to, że przestajemy mieć siebie nawzajem “na wyłączność” - dziecko domaga się miłości, energii, zaangażowania i uwagi. Relacja z dwójkowej staje się trójkątna a partnerem będzie trzeba się dzielić z maleństwem.  

To, jak traktujemy sami siebie również może się zmieniać albo przynajmniej przechodzić poważny sprawdzian – jak to jest przeżywać siebie jako ojca lub matkę? To może rodzić wiele skojarzeń i utrwalonych przez lata schematów - najczęściej sięgających jeszcze naszego własnego dzieciństwa. A te finalnie mogą mieć wpływ na to, jakie postawy będziemy preferować, lub jakich będziemy unikać we własnym domu.

Jak przygotować się do zmian? 

Warto poświęcić trochę uwagi własnemu samopoczuciu i przychodzącym do głowy myślom - szczególnie jeszcze przed narodzinami, gdy mamy na to przeważnie więcej czasu i przestrzeni. Jeśli na etapie oczekiwania na dziecko czujemy jakieś obawy lub dręczą nas niespokojne myśli warto wiedzieć, że to naturalne i może się tak zdarzać. Nawet wtedy, gdy ciąża jest świadomie planowana, przyszli rodzice przeżywają nieraz wiele rozterek i skomplikowanych emocji związanych z przyszłością i czekających ich zmianami. To naturalne, skoro życie ma ulec tak znacznemu “przemeblowaniu”. 

Nie oznacza to jednak, że tego typu trudności należy bagatelizować albo uznawać za nieistotne. Dobrze jest pozwolić sobie na przeżycie pojawiających się emocji i poświęcenie im chwili uwagi - może skłaniają nas one do zajęcia się jakimś problemem albo rozwiązania jakiegoś dylematu? Warto uwzględnić możliwość rozmowy na ten temat z kimś zaufanym – partnerem, przyjacielem lub w bardziej “profesjonalnej” formie – z psychologiem lub psychoterapeutą. 

 Poświęć uwagę relacji z drugą połówką 

Jeżeli na dziecko oczekujecie we dwoje, warto zwrócić uwagę na to, jak każdy z Was widzi rodzicielstwo oraz związek po pojawieniu się dziecka. Zakładanie “w ciemno”, że macie na ten temat takie same wyobrażenia może doprowadzić do zaskoczenia i dodatkowych starć, gdy okaże się, że jest inaczej. Jakie macie wizje roli ojca i mamy w Waszym domu? Kto będzie zajmował się noworodkiem w pierwszych tygodniach po porodzie? Jak blisko lub jak daleko chcecie dopuszczać rodziny pochodzenia (dziadków, ciocie, wujków...) do rodzinnego ogniska i zajmowania się maleństwem? Jakie macie obawy? Może się okazać, że perspektywa rodzicielstwa wiąże się nie tylko z czymś nowym i pięknym, ale także ze stratą czegoś, co było do tej pory - chociażby pewnego marginesu swobody czy możliwości bycia bardziej spontanicznym w codziennych planach.  

Otwarta rozmowa o uczuciach, obawach, oczekiwaniach, pragnieniach i wyobrażeniach dotyczących przyszłości może okazać się wzmacniająca dla związku - pod warunkiem, że podejdziemy do siebie nawzajem z szacunkiem i przyzwolimy na to, że oprócz bliskości mogą być między nami także różnice. Zmiana partnera na siłę, aby dostosować go do naszej perspektywy może okazać się na tym etapie źródłem dodatkowych napięć po obu stronach. 

Przyzwolenie na troskę o siebie 

Opieka nad małym dzieckiem to wymagający czas, który pochłania dużo zasobów - fizycznych i psychicznych. Dlatego zanim pojawi się nowy członek rodziny, warto zadbać o regenerację. To dobry moment, aby poświęcić uwagę swoim potrzebom i pragnieniom, na przykład odkładanym do tej pory wakacjom. Jeśli mamy skłonność do wymagania od siebie zbyt dużo i przepracowywania się, to ostatni dzwonek, by nauczyć się zwalniać i odpuszczać - gdy pojawi się dziecko, trudno będzie zawsze i wszystko dopinać na ostatni guzik a rosnący poziom presji i zmęczenia może okazać się nie do wytrzymania, jeśli nie będziemy potrafili świadomie o siebie zadbać. To ważne, że podczas opieki nad niemowlęciem, przestrzeń na własny odpoczynek czy czas sam na sam z drugą połówką może wymagać więcej świadomych decyzji i planowania, niż dotychczas – nauka troski o te sprawy zawczasu może ułatwić sprawę później i poprawić nasze samopoczucie na co dzień. 

Literatura:  

• Bakiera, L. i Steppa, K. (2017). Relacje rodzinne w okresie inicjacji rodzicielskiej. Przegląd Psychologiczny, 60 (4).
• Cast, A. D. (2004). Well-being and the transition to parenthood: An identity theory approach. Sociological perspectives, 47(1).
• Kurek E. I., Obszary zmian w życiu młodych rodziców. Edukacja Dorosłych 2011, nr 1, Warszawa;
• Raphael-Leff J., Ciąża – kulisy wewnętrznego świata, Wyd. Oficyna Ingenium
• Viorst J., Małżeństwo dla zaawansowanych, Wyd. Zwierciadło

Ośrodek Psychoterapii i Pomocy Psychologicznej „Pomarańczowe Ja”
ul. Czajcza 2A/13
61-546 Poznań

Telefon: 515 321 007
https://www.terapiapoznan.pl/kontakt/