TRYB JASNY/CIEMNY

Niedobór żelaza u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie i profilaktyka

Jaki powinien być poziom żelaza u dzieci?
New Africa / Shutterstock


Niedobór żelaza to jedno z najczęstszych zaburzeń związanych z dietą, które może dotyczyć także dzieci. Żelazo odgrywa kluczową rolę w rozwoju dziecka, wspomagając prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, produkcję energii oraz transport tlenu w organizmie. Niedobór tego pierwiastka może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym anemii. Dlatego kluczowe jest wykonywanie badań profilaktycznych, w tym badanie poziomu żelaza.


Niedokrwistość z niedoboru żelaza u dzieci

Niedokrwistość z niedoboru żelaza (anemia) to jedna z najczęstszych chorób krwi występujących u dzieci. Charakteryzuje się zmniejszoną ilością hemoglobiny i czerwonych krwinek, co prowadzi do upośledzonego transportu tlenu do tkanek. Ten stan jest wynikiem niewystarczającej ilości żelaza w organizmie, co uniemożliwia prawidłową produkcję hemoglobiny. U dzieci anemia z niedoboru żelaza może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, wpływając na rozwój fizyczny i poznawczy.

Przyczyny niedoboru żelaza u dzieci

Niedobór żelaza u dzieci może być spowodowany wieloma czynnikami. Do najczęstszych przyczyn należą:

  • niewłaściwa dieta – brak odpowiednich źródeł żelaza w diecie, zwłaszcza u dzieci, które nie spożywają wystarczającej ilości produktów bogatych w ten pierwiastek, np. czerwonego mięsa, ryb, warzyw strączkowych czy pełnoziarnistych produktów zbożowych. Dzieci na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej mogą być szczególnie narażone na niedobory;

  • szybki wzrost – w okresach intensywnego wzrostu, np. w pierwszych latach życia lub podczas dojrzewania, zwiększa się zapotrzebowanie na żelazo;

  • utrata krwi – krwawienia, nawet te niewielkie, mogą prowadzić do utraty żelaza z organizmu. U dziewcząt po rozpoczęciu miesiączkowania obfite miesiączki mogą być jednym z czynników prowadzących do niedoboru;

  • problemy z wchłanianiem żelaza – niektóre dzieci mogą mieć trudności z wchłanianiem żelaza w jelitach, np. z powodu chorób układu pokarmowego, takich jak celiakia czy zapalne choroby jelit.

Jakie badania na niedobór żelaza u dzieci?

Aby zdiagnozować niedobór żelaza u dzieci, lekarz zleca szereg badań laboratoryjnych, które pozwalają ocenić poziom żelaza oraz ogólny stan gospodarki żelazowej organizmu. Najważniejsze badania obejmują morfologię krwi, badanie ferrytyny, stężenie żelaza w surowicy krwi, transferynę oraz TIBC.

Jakie są objawy niedoboru żelaza u dzieci?

Niedobór żelaza u dzieci może objawiać się na wiele sposobów, w zależności od stopnia niedoboru oraz wieku dziecka. Najczęstsze objawy, na które rodzice powinni zwrócić uwagę:

  • zwiększone zmęczenie i osłabienie – dzieci z niedoborem żelaza często odczuwają brak energii, co może wpływać na ich obniżoną aktywność fizyczną;

  • blada cera, szczególnie na twarzy i wewnętrznych stronach dłoni;

  • zawroty głowy i bóle głowy;

  • słaba koncentracja i problemy w szkole;

  • zmniejszony apetyt;
  • osłabienie odporności – dzieci mogą częściej chorować;

  • kruche paznokcie i wypadanie włosów.


Niedobór żelaza wpływa na aktywność fizyczną oraz koncentrację u dzieci.
Tomsickova Tatyana / Shutterstock


Leczenie niedoboru żelaza u dzieci

Najważniejszym krokiem w leczeniu niedoboru żelaza jest wprowadzenie zmian w diecie dziecka, które zwiększą spożycie produktów bogatych w żelazo. Przykłady takich produktów:

  • czerwone mięso (wołowina, jagnięcina);
  • drób (kurczak, indyk);
  • ryby (sardynki, tuńczyk);
  • rośliny strączkowe (soczewica, fasola);
  • pełnoziarniste produkty zbożowe;
  • szpinak i inne zielone warzywa liściaste.

Dieta powinna być także wzbogacona o produkty zawierające witaminę C, która wspomaga wchłanianie żelaza, np. cytrusy, truskawki, papryka.

Suplementacja żelaza u dzieci

Jeśli zmiana diety nie jest wystarczająca, lekarz może zalecić suplementację żelaza w postaci syropów, kropli lub tabletek. Dawkowanie żelaza zależy od wieku dziecka oraz stopnia niedoboru, dlatego suplementację zawsze należy prowadzić pod nadzorem lekarza. Suplementy mogą czasami powodować skutki uboczne, takie jak bóle brzucha czy zaparcia, ale są skuteczne w uzupełnianiu niedoboru żelaza.

Profilaktyka niedoboru żelaza u dzieci

Odpowiednia profilaktyka polega na zapewnieniu zrównoważonej diety, monitorowaniu stanu zdrowia oraz podejmowaniu odpowiednich działań w sytuacjach podwyższonego ryzyka niedoboru tego pierwiastka. Ważne jest, aby regularnie wykonywać badania krwi w celu sprawdzenia poziomu hemoglobiny i ferrytyny, szczególnie w okresie dojrzewania.

Komentarze

Polecam

instagram @dzieckiembadz

Copyright © Dzieckiem bądź